Blizna
Jest to zmiana powstała w miejscu zranienia lub innego uszkodzenia skóry (rozerwania lub przecięcia) oraz jest nieodłącznym elementem interwencji chirurgicznej. Różni się od tkanek ją otaczających kolorem, konsystencją, wytrzymałością i elastycznością.
Skóra jest największym z narządów organizmu ludzkiego. Pokrywa całe ciało człowieka, a jej powierzchnia to ok. 1,5-2 m2 !!!
Skóra zbudowana z 3 warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Znajdują się w niej przydatki takie jak: włosy, paznokcie oraz gruczoły łojowe i potowe.
Skóra ma ogromne możliwości regeneracji i przystosowywania się do otaczającego ją środowiska.
Budowa skóry jest skomplikowana- jej głównym składnikiem jest kolagen (> 70% objętości). Jest to białko bardzo wytrzymałe na rozciąganie, dzięki czemu tkankom, które są z niego zbudowane nadaje dużą elastyczność. To właśnie dzięki kolagenowi skóra ludzka jest tak bardzo wytrzymała i zdolna do szybkiej odbudowy.
Skóra spełnia szereg bardzo ważnych funkcji:
- ochronna (zakażenia, bakterie, grzyby, wirusy, temperatura, czynniki mechaniczne…),
- percepcyjna (czucie ciepła, zimna, bólu, dotyku),
- ekspresyjna (wyrażanie emocji),
- resorpcyjna,
- magazynowanie i przemiana materii.
Kiedy dochodzi do przerwania ciągłości skóry – pojawia się BLIZNA, zmiana, która łączy brzegi rany i goi ubytki, ale jednocześnie jest tkanką o odmiennej strukturze, budowie i właściwościach.
Zagojona rana z wierzchu wydaje się być bez większego znaczenia, ale jeśli spojrzeć na nią głębiej, to można dostrzec że równowaga organizmu została zaburzona. Ma to istotny wpływ na funkcjonowanie ciała.
Aby lepiej sobie wyobrazić wpływ blizny na organizm i to jak może zaburzać jego biomechanikę bliznę można sobie wyobrazić jako źle zasłane łóżko, albo też jako przecięcie i zeszycie ze sobą kilku warstw odzieży. Czy w zmiętolonej pościeli albo źle naprawionym ubiorze będzie nam komfortowo i swobodnie? Tak właśnie dzieje się w przypadku powstawania blizny.
Gojenie się tkanek jest procesem wieloetapowym, dynamicznym i skomplikowanym. Wymaga czasu, odpowiednich warunków i pielęgnacji. Jeśli powyższe czynniki nie zostaną spełnione gojenie zostaje zaburzone.
Blizna – wierzchołek góry lodowej
To co widzimy na zewnątrz to zaledwie wierzchołek góry lodowej- cały problem powstający podczas regeneracji uszkodzonych komórek kryje się wewnątrz, ponieważ tkanki pod skórą w czasie gojenia także ulegają zbliznowaceniu, a to powoduje upośledzenie ich ruchomości i zdolności przesuwania się względem siebie (zaburzenie ich funkcji i autonomii). Ponad to blizna „wciąga” w swoje włókna mięśnie i/lub powięź co może dawać dolegliwości w postaci bólu w rożnych rejonach ciała (kręgosłup, kończyny).
Blizn nie powinniśmy zostawiać samym sobie, aby na zawsze nie zmieniły funkcjonowania naszego ciała. Tu potrzebna jest odpowiednia interwencja.
Jako fizjoterapeutka mogę zdziałać w tym zakresie wiele – zarówno pod względem I. estetycznym jak i II. funkcjonalnym. Tym II przede wszystkim, a jak wiadomo za funkcją idzie wygląd => czyli jedno poprawia drugie 😉
Gojenie ran zachodzi w pewnych etapach i prace związane z fizjoterapia blizny muszą te etapy uwzględniać, inaczej zamiast pomóc utrudnimy proces regeneracji. Bardzo dobre ogólne efekty wizualne i funkcjonalne daje praca z bliznami do 2 lat od ich powstania, a najlepsze efekty można osiągnąć przy tzw. bliznach świeżych (rocznych). Po tym czasie efekty wizualne już nie są takie łatwe do osiągnięcia, ale funkcjonalnie w dalszym ciągu tak!
Co możemy robić? Oto elementy terapii:
- Nauka/ odtwarzanie prawidłowych wzorców postawy/ruchu obszaru objętego blizną.
- Ergonomia w codziennych czynnościach.
- Odpowiednio dobrane ćwiczenia. Ruch.
- Praca oddechowa.
- Terapia manualna (techniki globalne i bezpośrednie),
- Kinesiology taping.
- Zadania domowe dla pacjenta 😉
Nie pozwólcie aby blizny zaburzyły prace waszych ciał!
